Metabolizm to proces chemiczno-biologiczny, którego organizm używa, aby wytworzyć energię z jedzenia, w skład którego wchodzą białka, węglowodany i tłuszcze. Czynne substancje chemiczne w układzie pokarmowym rozkładają części pokarmowe na cukry i kwasy, które stają się paliwem niezbędnym do zasilania organizmu człowieka. Ludzkie ciało może od razu wykorzystywać to paliwo lub przechowywać energię w tkankach ciała, takich jak wątroba, mięśnie i tkanka tłuszczowa. Widzimy zatem, że metabolizm odgrywa rolę pierwszorzędną w funkcjonowaniu organizmu, a wszelkie jego zaburzenia wpływają bezpośrednio na pogorszenie działania wielu układów.

Zaburzenia metabolizmu – objawy kliniczne

Zaburzenie metaboliczne występuje wówczas, gdy nieprawidłowe reakcje chemiczne w ciele doprowadzają do zakłócenia tego całego procesu przemian. Kiedy tak się dzieje może dojść do przyrostu lub obniżenia ważnych substancji odżywczych w organizmie, co wpływa na ogólne pogorszenie stanu zdrowia. Istnieją różne grupy zaburzeń. Niektóre wpływają na rozkład aminokwasów, węglowodanów lub lipidów, z kolei inne dotyczyć mogą części komórek odpowiedzialnych za wytwarzanie energii. Zaburzenia metabolizmu mogą się rozwinąć między innymi przy chorobach takich narządów jak wątroba lub trzustka, a w rezultacie może wytworzyć się na przykład cukrzyca.

Wśród objawów klinicznych zaburzeń metabolizmu można wymienić: pogorszenie apetytu, bóle brzucha i wymioty, nagłą utratę masy ciała, a nawet w przypadkach groźniejszych – żółtaczkę, napady padaczkowe i śpiączkę. W przypadku objawów zewnętrznych zwraca się zazwyczaj uwagę na nietypowy zapach wydzielin: moczu, potu i śliny. Wszystkie te syndromy mogą pojawiać się nagle lub postępować powoli, a spowodowane być mogą przez nieprawidłową dietę, źle dobrane leki, odwodnienie oraz choroby towarzyszące. W przypadku dziedzicznych zaburzeń metabolizmu mogą rozwijać się nawet latami.

Zaburzenia metabolizmu – leczenie

Rozwój technologii medycznej pozwala na zdiagnozowanie zaburzeń metabolizmu, także genetycznych, we wczesnej fazie, dzięki czemu można wdrożyć odpowiednie leczenie.

W profilaktyce i leczeniu stawia się przede wszystkim na zmniejszenie lub wyeliminowanie z menu jakiejkolwiek żywności, a także leków, które nie mogą być prawidłowo metabolizowane przez organizm pacjenta.
Pozwala to w rezultacie usunąć toksyczne produkty przemiany materii, które gromadzą się w wyniku zaburzeń metabolizmu.

Leczenie może zatem obejmować takie środki, jak specjalne diety eliminujące określone składniki odżywcze, połączone z przyjmowaniem zamienników enzymów lub innych suplementów wspomagających metabolizm. Czasami wdraża się także leczenie farmakologiczne w celu detoksykacji niebezpiecznych produktów ubocznych metabolizmu.